Informacje o projekcie "Portal Wrocławski ruch robotniczy do 1933 roku"

Portal wrocławskiego ruchu robotniczego zawiera zdygitalizowane źródła na temat historii zorganizowanych robotników i pracowników w dolnośląskiej metropolii przed 1933 rokiem. Wszyskie teksty są prezentowane w całości.

Co jest głównym pomysłem projektu?

Niemieckojęzyczne materiały, które są przechowywane w Bibliotece Uniwersyteckiej we Wrocławiu i Bibliotece Fundacji im. Friedricha Eberta w Bonn, zostaną zdygitalizowane i umieszczone w sieci. Fizycznie, te żródła, które mogą być odczytywane komputerowo, pozostaną na serwerze rodzimej biblioteki. Wszystkie źródła zostaną wirtualnie połączone na jednym portalu. Projekt ten w latach 2008 i 2009 był wspierany przez darowiznę Ericha Brosta. Wsparcie tego projektu miało na celu utworzenie jednej, technicznej platformy, jak również zdygitalizowanie głównych istniejących żródeł.

Naturalnie projekt ten jest otwarty na dalszą rozbudowę. Planowane jest przede wszystkim jego powiększenie poprzez włączenie gazet z czasów wrocławkiego ruchu robotniczego.

Projekt mógł powstać dzięki profesjonalnej i pełnej wzajemnego zaufania współpracy obydwu bibliotek. Przyjacielskie kontakty pomiędzy pracownikami Biblioteki Uniwersyteckiej we Wrocławiu i Biblioteki Fundacji im. Friedricha Eberta trwają już od lat 1970tych. Wówczas to biblioteka polska sfilmowała - w oparciu o umowę kooperacyjną - gazety niemieckojęzycznego ruchu robotniczego sprzed 1933 r. [1] W tym kontekście wartym wymienienia jest przede wszyskim sfilmowanie wrocławskiej socjaldemokratycznej "Volkswacht".

Sfilmowanie śląskich żródeł w Bibliotece Uniwersyteckiej we Wrocławiu i możliwość wypożyczenia mikrofilmów za pomocą zagranicznej wypożyczalni, zdecydowanie zainicjowały zaintersowanie prowadzeniem badań naukowych. [2] Jednym z wielu użytkowników sflimowynych gazet wrocławskich był Theodor Oliwa, który dzięki temu mógł dokonać analizy na temat "schlesische Jahre" (śląskie lata) [3]. To Theodor Oliwa napisał wprowadzenie do historii wrocławskiego ruchu robotniczego do 1933 roku. Jego tekst słusznie kładzie akzent na polityczny ruch robotniczy i partię socjaldemokratyczną. Socjaldemokracja była bowiem dominującą i decydującą siłą we wrocławskim ruchu robotniczym.

Projekt dygitalizacji objął nie tylko żródła socjaldemokratyczne, lecz również źródła związków zawodowych. Projekt wziął pod uwagę też wyznaniowe organizacje robotnicze. Za podstawę wyboru źródeł posłużyły prace bibliograficzne Reinharda Krämera [4] i Alfreda Eberleina [5]. We wspólnym oświadczeniu w 2008 r. Biblioteka Uniwersytecka we Wrocławiu i Biblioteka Fundacji im. Friedricha Eberta podkreśliły wspólne cele, które obejmują znacznie więcej obszarów, niż tylko dygitalizację, do nich należą m.in.: wymiana informacji o planowanych pracach badawczych, konferencje, wystawy i publikacje.

Theodor Oliwa, w swoim wprowadzeniu na portalu wrocławskiego ruchu robotniczego stwierdził: "Generalnie wschodnie obszary wcześniejszych Niemiec, a w szczególności ruch robotniczy na tym terenie zostały za bardzo usunięte z powszechnej świadomości. Poważna luka w badaniach naukowych tego zagadnienia nadal czeka na wypełnienie." Do tego stwierdzenia nie można juz nic dodać. Portal ma spełnić założenia strukuralne, tak aby zbliżyć się do tego celu, czyli częściowo uzupełnić lukę i przywrócić pamięć o ruchu robotniczym na terenie Wrocławia.

Przypisy

1. Zimmermann, Rüdiger: Neue Aktivitäten der Bibliothek des Archivs der sozialen Demokratie / Rüdiger Zimmermann ; Horst Ziska. W: Internationale wissenschaftliche Korrespondenz zur Geschichte der deutschen Arbeiterbewegung, rocznik 14, 1976, numer 2, s. 210-213.
2. Przykładowo można wymienić: Klenke, Dietmar: Die SPD-Linke in der Weimarer Republik: Eine Untersuchung zu den regionalen organisatorischen Grundlagen und zur politischen Praxis und Theoriebildung des linken Flügels der SPD in den Jahren 1922-1932 / Dietmar Klenke. - Całkowicie opracowane 2. wydanie, Münster : Lit-Verl., 1987. - XII, 1219 S. Bibliografia, s. 1198-1219. 2 tom - (Arbeiterbewegung und Arbeiterkultur ; 11)
   ISBN 3-88660-042-4
3. Oliwa, Theodor: Paul Löbe : ein sozialdemokratischer Politiker und Redakteur ; die schlesischen Jahre (1875 - 1919) / Theodor Oliwa. - Neustadt an der Aisch : Degener, 2003. - 344 s. : katalog ilustrowany - (Quellen und Darstellungen zur schlesischen Geschichte ; 30)
   spis treści. s. 323 - 335
   jednocześnie: Mainz, uniwersytet, praca doktorska.
   ISBN 3-7686-3500-7 Pp.
4. Krämer, Reinhard: Quellen und Literatur zur Geschichte der Arbeiterbewegung in Schlesien / opracowane przez Reinhard Krämer. - [s.l.], [ok. 1991]. - s. 26, 68.
5. Eberlein, Alfred: Internationale Bibliographie zur deutschsprachigen Presse der Arbeiter- und sozialen Bewegung von 1830 - 1982 / red. Alfred Eberlein. Opracowane przez Ursula Eberlein. - München [i inne] : Saur, 1996.
   w sumie: 8 tomów
   ISBN 3-598-23280-2