SAĞLIK

Sağlıklı yaşam doğuştan kazanılan bir haktır. Irk, din, yöre ekonomik ve sosyal durum farkı gözetilmeksizin, herkes sağlıklı ve uzun yaşama hakkına sahiptir. "Ana rahminden ölüme kadar", seriklilik içinde bedenen ve ruhen tam sağlıklı olarak, sağlıklı çevre, ortam ve koşullarda yaşamak tüm yurttaşlarımızın hakkıdır. İnsanlarımızın yarıya yakını sağlık hizmetleri açısından herhangi bir sosyal güvenlik sistemine dahil değildir. Kaliteli, yeterli ve sürekli sağlık hizmetinin sadece varlıklara özgü bir hak olarak devamı kabul edilemez.

Cumhuriyet Halk Partisi, sosyal devlet anlayışının gereği olarak, ülkenin her yöresinde, bu hakkın herkese sunulmasının güvencesini oluşturacaktır. Ülkemiz sağlık ve hizmet yatırımlarına yeterli kaynak ayırmamaktadır. Yıllık sağlık harcamalarımızın toplamı gelişmiş batılı ülkelerinin üçte biri, kamu kaynaklı harcamalarımızın toplamı ise, sadece beşte biri düzeyindedir. CHPy, uygulamaya koyacağı "Sağlık Reformu" çerçevesinde, kamusal veya özel, daha fazla kaynağın, milli Gelirin daha büyük bölümünün sağlık sektörüne yönelmesini sağlayacaktır.

Ülkenin her yöresinde, tüm yurttaşlara, "ana rahminden ölüme kadar" yaşam boyu kaliteli sağlık hizmetlerinin sunulması Sosyal Devlet anlayışının temel ilkesidir. CHP, uygulamaya koyacağı "Sağlık Reformu" ile sağlık hizmetlerini kapsamlı ve yeterli, dengeli ve eşitlikçi, sürekli ve kaliteli bir şekilde yurttaşlarımıza sunulmasını sağlayacaktır.

CHP, ilke olarak, her türlü sağlık hizmetinin, talep eden tüm yurttaşlara bedelsiz sunulmasını öngörmektedir. Bunu sosyal devlet anlayışının gereği saymaktadır. Ancak, kamusal kaynak ve hizmet alanındaki mevcut yetersizlikler dikkate alınarak;

Hiç kimse, kendisi için gerekli sağlık hizmetinden, gelir durumu yetersiz olduğu gerekçesiyle yoksun bırakılmayacak; hiç kimse hastane kapılarına terkedilmeyecektir. CHP, tü yoksullara "ücretsiz sağlık hizmeti" sunacaktır. Halen Sosyal Güvenlik kapsamı dışında olan her kesimden yoksul yurttaşların tümünün, her çeşit sağlık hizmetinden ücretsiz yararlanabilmeleri için "Kapsam Dışı Ücretsiz Sağlık Hizmetleri PHrogramı" uygulamasına geçecektir. Bu Program kapsamında ilaç bedellerinin de karşılanması sağlanacaktır.

CHP, engelli yurttaşlarımızın ve özel bakıma muhtaç yaşlılara yönelik sağlık hizmetlerini de ücretsiz olarak vermeye hedef alacaktır. Ancak maddi durumu uygun olanlardan gönüllü katkı sağlamaları beklenecektir. CHP, Kamu kesimi Sosyal Sigorta şemsiyesi kapsamındaki sağlık hizmetlerinin daha geniş ve kaliteli düzeye çıkaracak; Kamu kaynaklarının daha büyük bir bölümünü bu kesime aktaracak, destekleyecektir.

CHP iktidarında, özel girişimcilerin sağlık sektörüne yapacağı yatırımlar gerekli ölçüde özendirilecek; özel sağlık hizmetlerinin kalite ve fiyatı Sağlık Bakanlığınca etkin olarak denetlenecektir. Vergi mükellefleri satın alacakları sağlık hizmetlerini, belirli standartlar çerçevesinde, gelir vergilerinden düşebileceklerdir. CHP, uygulamaya koyacağı Sağlık Reformu ile, koruyucu, tedavi ve rehabilitasyon amaçlı sağlık hizmetlerinin, birbirleri ile ilişkili üç ana kademede verilmesini öngörmektedir. CHP bugüne kadar en çok ihmal edilen, özellikle kırsal kesim ve kentlerin gecekondu bölgelerinde çokyetersiz olan "İlk Kademe Sağlık Hizmetleri"ne büyük önem verecektir.

CHP, "İlk Kademe Sağlık Hizmetleri"ni, sağlık evleri, sağlık ocakları ve yerel yönetimlerce oluşturulacak "Gezici Sağlık Ekipleri" ile eksiksiz sağlayacaktır. Koruyucu sağlık hizmetlerinin, ebe, hemşire, sağlık memuru ve hekim eksikliğini giderecektir. Bu süreçteki geçici eksiklikler özel doktor hizmetleri ile kapatılacaktır. İlk kademede "koruyucu sağlık hizmetleri" eşliğinde doğumla ilgili hizmetler, ana ve çocuk sağlığı, ayakta e evde tedavi hizmetleri sağlanarak, diğer kademelerde tıkanmanın da önüne geçilecektir.

CHP iktidarında, "İkinci Kademe Sağlık Hizmetleri", Bölge ve Merkez hastaneleri ile, "Üçüncü Kademe Sağlık Hizmetleri" ise, Eğitim ve Üniversite hastaneleri kanalıyla sağlanacaktır. _ Özel hastaneler de, bu sürece kendi ölçülerinde katkı sağlayacaktır. Bu anlayışla, CHP, ayakta, evde hastanede ve tıp merkezlerindeki hasta bakım hizmetelrini, birbirini destekleyecek biçimde yeniden düzenleyecektir. CHP, "Sağlık Reformu" ile, "ikinci" va "'Üçüncü Kademe Sağlık Hizmeti" veren kuruluşları; "demokratikleştirme", "özerkleştirme" ve "yerelleştirme" süreçleri ile yapılandıracaktır. CHP, kamu kesimi sağlık sisteminin ve kuruluşların mevcut merkeziyetçi yapıdan arındırılmasını, büyük ölçüde yerelleştirilmesini amaçlamaktadır. Öncelikle, sağlık ocakları ile bölge hastanelerinin, belirli bir zamanlama ve yapılanma süreci sonucu yerel yönetimlerle ilişkilendirilmeleri hedef alınacaktır.

CHP, tüm hastanelerde yönetimlerin katılımcı anlayış ile demokratikleştirilmesini hedef alacak; Eğitim ve Üniversite Hastanelerini "yönetsel ve eğitimsel özerkliğe" kavuşturacaktır. CHP, bu hastanelerin teçhizat ve altyapı eksikliklerini giderecek, araştırma ve eğitim süreçlerini etkinliğe kavuşturacaktır. Sosyal Sigortalar Kurumunun "sosyal güvenlik" ve "sağlık" hizmetleri birbirinden ayrılacak; birbirinden bağımsız etkin yapılara kavuşmaları, sağlık primlerinin amacı doğrultusunda kullanımı sağlanacaktır.

Sağlık kuruluşlarının yeterli düzeye çıkarılmaları için gerekli önlemler alınacak; aralarında oluşturulacak etkin işbirliği ve iş bölümüyşle yatak olanaklarından tam yararlanılmasını sağlanacaktır. CHP yönetiminde, "Acil Servis Hizmetleri" etkinleştirecek; günümüzde giderek daha çok önem kazanmakta olan ruh sağlığı ile "Engellilere ve Bağımlılara Rehabilitasyon Hizmet Kuruluşları" çoğaltıp, geliştirilecektir. Kamu sağlık kurumları ve altyasınının yatak kapisitesi ve olanaklarının herkesime eşitlik anlayışı dışında, özel çıkarlar doğrultusunda kullanılmasını engelleyici önlemler alınacaktır.

Türkiye'de doğan her bin bebekten 146'sı 5 yaşına gelmeden, 7'si ise bir yıl dahi yaşayamadan ölmektedir. Bu konuda dünya sıralasının çok gerilerinde yer almaktayız. CHP, ana ve çocuksağlığı hizmetlerinin, öncelikle, "ana- çocuk" sağlığının en yetersiz olduğu kırsal kesimde etkinleştirilmesinin hedef almaktadır. CHP, son yıllarda aksayan "sağlık taramaları"na süreklilik kazandırılacak; tüm çocuklara yönelik "üçretsiz" periodik aşılama kampanyası sürdürlecek; çocuklarımızın hastalıklarına karşı bağışıklık kazanmalarını amaçlayacaktır.

Çocuklarımızın ağız ve diş sağlınını önemseyecek; temel eğitim tüm çocukların ücretsiz periodik diş sağlığı kontrolundan geçmelerini sağlayacaktır. Kamu veya özel tüm büyük boy tesis ve işletlerde birinci basamak sağlık hizmeti sağlayabilecek ünite ile krış ve emzime odası olanakları sağlanması öngörülecektir.

Son yıllarda nüfus artış hızının kontrol altına alınması konusunda, aile hlalaması alanında belrili mesafeler alınmış olmakla beraber, uyglamalar yetersiz düzeydedir. CHP, bu sonunun aşılmasında, genel sağlıkve eğitim düzeyindeki düşüklüğü bir an önce gireric, yöresel değer yargılarının değiştirici gerekçi bir programı, "koruyucu hekimlik" hizmetleri altında planlayarak uygulamay geçirecektir.

Sağlık, alile planlaması,nüfis artışının sosyoekonomik etkileri gibi konular görgün eğitim programlarına hali edilecek; aile planlaması konusunda uzmanlaşmış sağlık personeli kırsal kesimde istihdamı için özendirici önlemler alınacaktır.

Ülkemizde sağlık sektörü insan gücü sayısı yetersizdir; ülke genelinde ve sağlık kuruluşları bazında dağılımı dengesizdir. Özellike Sağlık Bakanlığ ve Sosyal Sigortalar Kurumu'nun müthassıs ve pratisyen hemik açığı giderek artmakta; sağlık velerine ebe bulunamamaktadır. Toplum gereksimini karşılayacak sayıda ve nitelikte hekim, dişhekimi, eczacı, hemşire, sağlık görevlisi ve ebe yetiştirilmesi; tam kuruluşli hastanelerde yardımcı sağlık görevlilerinin eğitimi gerçekleştirilecektir.

Sağlık eğitiminde kalitenin artırılması; çok yönlü eğitim görmüş pratisyen hemik yetmesine öncelik verilmesi, peratisyen hekimlerin belli sürelerle büyük sağlık kuruluşlarında bilgilerini yenilemeleri amaçlanacaktır. CHP, kamu kesimi sağlık personeline, yurtaşlarını asgarî sağlık hizmeti ihtiyacını aksatmamak kaydıyla, "sendikalaşma ve grevli toplu sözleşme" hakkını tanıyacaktır. Sağlık söktörü insan gücünün, gönüllü olarak, yurda dengeli dağılımını, tıkanmış olan mecbiri hizmet ulgulamsına gerek kalmadan, özendirici maddi koşullar geliştirilerek uygulanması sağlanacaktır.